شکایت از طلافروش + سامانه رسیدگی به شکایت【آپدیت 1404】

در سال های اخیر، با افزایش خرید و فروش طلا در بازار ایران، شکایات متعددی از سوی خریداران علیه برخی طلافروشان مطرح شده است. موضوعاتی مانند کم فروشی، نداشتن فاکتور رسمی، فروش طلای تقلبی یا مغایر با استانداردهای قانونی، از جمله تخلفاتی است که موجب زیان مالی و نگرانی مشتریان شده است.

اگر شما نیز از طلافروشی خرید کرده اید و احساس می کنید حق تان تضییع شده، باید بدانید که قانون به روشنی راهکارهایی برای شکایت از طلافروش متخلف پیش بینی کرده است. از طریق سامانه های رسمی و همچنین اتحادیه طلا و جواهر، می توانید شکایت خود را ثبت و پیگیری کنید.

پیشنهاد می شود پیش از هر اقدامی، با کارشناسان حقوقی مشورت کنید تا روند قانونی به درستی انجام شود. در این زمینه، مراجعه به سایت پرشین وکلا می تواند اطلاعات دقیقی درباره نحوه طرح شکایت، مدارک لازم و مسیر پیگیری در اختیار شما قرار دهد.

در این مقاله، تمام مراحل قانونی و سامانه های رسمی شکایت از طلافروش، مدارک مورد نیاز و نکات کلیدی موفقیت در این مسیر را بررسی می کنیم. هدف، آن است که خریدار پیش از هر تصمیم، بداند چه حقوقی دارد و از چه طریقی باید اقدام کند.

چه زمانی می توان از طلافروش شکایت کرد؟

شکایت از طلافروش صرفاً در شرایطی امکان پذیر است که رفتار یا اقدام وی مشمول یکی از تخلفات صنفی یا کیفری باشد. بر اساس مقررات قانون نظام صنفی کشور و همچنین قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی، درمانی و صنفی، طلافروشان موظف اند استانداردهای معینی را رعایت کنند. در صورت تخطی از این ضوابط، خریدار حق دارد علیه آنان اقدام قانونی کند.

از مهم ترین مواردی که شکایت از طلافروش را توجیه پذیر می کند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  کم فروشی یا تقلب در وزن: زمانی که وزن واقعی طلا کمتر از وزن درج شده در فاکتور باشد.
• روش طلای غیر استاندارد یا بدل: ارائه جنس غیرطلایی یا پایین تر از عیار درج شده در فاکتور.
• ندادن فاکتور رسمی: طبق قانون، تمام معاملات طلا باید همراه با فاکتور مهرشده و شامل مشخصات دقیق کالا، عیار و مالیات بر ارزش افزوده باشد.
• عدم پرداخت مالیات ارزش افزوده یا درج غیرقانونی آن: در مواردی مشاهده می شود که فروشنده مالیات مضاعف از خریدار دریافت می کند یا به طور کامل از صدور فاکتور خودداری می نماید.

این موارد می تواند هم از منظر صنفی و هم از منظر کیفری قابل پیگیری باشد. به عنوان نمونه، ماده ۶۸ قانون نظام صنفی به صراحت اعلام می کند که کم فروشی، گران فروشی و تقلب از جمله تخلفات صنفی محسوب می شوند و با متخلف برخورد قانونی خواهد شد.

مدارک لازم برای شکایت از طلافروش

برای طرح شکایت مؤثر و قابل پیگیری، وجود مدارک مستند اهمیت زیادی دارد. در بسیاری از موارد، نداشتن مدرک موجب طولانی شدن روند رسیدگی یا حتی مختومه شدن شکایت می شود. مهم ترین مدارک مورد نیاز عبارت اند از:

• فاکتور رسمی خرید طلا
• رسید پرداخت وجه یا فیش بانکی (در صورت وجود)
• عکس یا ویدئو از طلا یا فاکتور برای مستندسازی
• شماره پروانه کسب یا آدرس دقیق طلافروش برای تعیین حوزه صنفی و اتحادیه مربوطه.
• در موارد خاص، نتیجه آزمایش عیار طلا از آزمایشگاه های رسمی اتحادیه نیز می تواند به عنوان مدرک معتبر ارائه شود.

در صورتی که خریدار فاکتور رسمی در اختیار نداشته باشد، امکان ثبت شکایت به صورت مشروط وجود دارد؛ اما نیازمند بررسی دقیق تر و احتمالاً تحقیق میدانی از سوی اتحادیه است.

نحوه ثبت شکایت در سامانه رسیدگی به شکایت طلافروشان

وزارت صنعت، معدن و تجارت به منظور ساماندهی شکایات صنفی، سامانه ای تحت عنوان سامانه جامع ۱۲۴ (سامانه رسیدگی به شکایات مردمی) راه اندازی کرده است. از طریق این سامانه، هر شهروند می تواند علیه هر واحد صنفی از جمله طلافروشی ها شکایت خود را ثبت کند.

مراحل ثبت شکایت به صورت گام به گام:

1. ورود به سامانه ۱۲۴
2. انتخاب گزینه «ثبت شکایت جدید»
3. تکمیل اطلاعات شاکی و واحد صنفی (نام، آدرس، شماره تماس)
4. شرح موضوع شکایت به صورت دقیق و مستند
5. بارگذاری مدارک شامل فاکتور، عکس یا رسید
6. دریافت کد پیگیری و انتظار برای تماس از سوی بازرسی اتحادیه

پس از ثبت شکایت، پرونده به اتحادیه طلا و جواهر استان مربوطه ارجاع داده می شود. اتحادیه پس از بررسی مدارک، از طرفین دعوت به حضور می کند و در صورت اثبات تخلف، اقدام به صدور رأی و اعمال مجازات صنفی می نماید.

مراحل حقوقی پس از شکایت در اتحادیه

در صورتی که نتیجه رسیدگی اتحادیه رضایت بخش نباشد یا طلافروش حاضر به جبران خسارت نشود، شاکی می تواند از مسیر قضایی اقدام کند. در این حالت، طرح شکایت کیفری یا حقوقی بسته به نوع تخلف انجام می شود.

• اگر موضوع شکایت کلاهبرداری یا فروش طلای تقلبی باشد، جنبه کیفری پیدا می کند و باید در دادسرای محل وقوع جرم طرح شود.
• اگر اختلاف بر سر پرداخت وجه، خسارت یا کم فروشی باشد، جنبه حقوقی دارد و از طریق دادگاه عمومی حقوقی پیگیری می شود.

در این مرحله، استفاده از مشاوره وکیل متخصص ضروری است. به ویژه در پرونده هایی که مدارک محدود یا ادعای خریدار پیچیده است، راهنمایی وکیل می تواند مسیر را کوتاه تر و نتیجه را قطعی تر کند.

برای چنین مواردی، پیشنهاد می شود از خدمات بهترین وکیل کلاهبرداری در رشت استفاده کنید تا مراحل شکایت از طلافروش متخلف با دقت و سرعت بیشتری طی شود. قوانین مهمی که در این مرحله معمولاً مورد استناد قرار می گیرند شامل ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری و همچنین مواد ۴۳۸ و ۴۳۹ قانون مجازات اسلامی (در خصوص تدلیس و فریب در معامله) هستند. البته ورود به جزئیات این مواد در صلاحیت وکیل است و در این مقاله صرفاً به آگاهی عمومی اشاره می شود.

هزینه و مدت زمان رسیدگی به شکایت از طلافروش

هزینه شکایت از طلافروش بسته به نوع مسیر انتخابی متفاوت است. اگر شکایت از طریق اتحادیه انجام شود، معمولاً بدون هزینه یا با مبلغی جزئی بابت ثبت پرونده همراه است. اما اگر شکایت به دادگاه ارجاع داده شود، هزینه دادرسی طبق تعرفه رسمی قوه قضاییه محاسبه می شود.

•  شکایت صنفی: معمولاً ظرف ۲۰ تا ۳۰ روز بررسی می شود.
• شکایت کیفری: بسته به حجم پرونده، بین ۲ تا ۶ ماه زمان می برد.
• شکایت حقوقی: معمولاً طولانی تر است و ممکن است تا یک سال نیز ادامه یابد.

در پرونده های پیچیده تر، حضور وکیل حقوقی باعث کاهش زمان رسیدگی و جلوگیری از بروز اشتباهات شکلی در پرونده می شود.

برای چنین مواردی، مراجعه به بهترین وکیل حقوقی در رشت توصیه می شود تا تمام مراحل قانونی با دقت و بر اساس آخرین تغییرات قوانین انجام شود.

نکات طلایی برای پیشگیری از بروز مشکل در خرید طلا

شاید بهترین راه برای مواجهه با دردسرهای حقوقی، پیشگیری قبل از خرید باشد. با رعایت چند نکته ساده می توانید احتمال بروز اختلاف یا شکایت را به حداقل برسانید:

1. همیشه از طلافروشی های دارای پروانه کسب معتبر خرید کنید. شماره جواز باید در دید عموم نصب شده باشد.
2. فاکتور رسمی بخواهید. فاکتور باید شامل وزن دقیق، عیار، قیمت روز و مالیات بر ارزش افزوده باشد.
3. عیار طلا را بررسی کنید. با دستگاه های مخصوص یا از طریق اتحادیه می توان از صحت عیار اطمینان حاصل کرد.
4. از خرید طلاهای بدون فاکتور یا دست دوم خودداری کنید. این موارد بیشترین زمینه کلاهبرداری را دارند.
5. طلا را بلافاصله پس از خرید آزمایش کنید. اگر عیار آن کمتر از مقدار درج شده بود، بلافاصله اقدام به شکایت کنید. 

به یاد داشته باشید که طبق ماده ۱۱ قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان، فروشنده موظف است کالای استاندارد و مطابق با مشخصات فاکتور به خریدار تحویل دهد. در غیر این صورت، مسئول جبران خسارت است.

سامانه ها و مراجع رسمی برای پیگیری شکایت از طلافروش

برای جلوگیری از سردرگمی خریداران، در این بخش به طور خلاصه سامانه ها و مراجعی را معرفی می کنیم که می توان از طریق آن ها شکایت را پیگیری نمود:

• سامانه ۱۲۴ وزارت صمت(برای ثبت شکایت مردمی و صنفی)
• اتحادیه طلا و جواهر مرکز استان (برای رسیدگی تخصصی به تخلفات صنف طلا)
• دادسرای عمومی و انقلاب (برای شکایات کیفری مربوط به تقلب یا کلاهبرداری)
• شعب حقوقی دادگستری (برای اختلافات مالی و ضرر و زبان)
• سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان (در موارد نقض حقوق خریدار)

در هر مرحله، ارائه مدارک کامل و حضور مؤثر در جلسات رسیدگی، نقش تعیین کننده ای در نتیجه پرونده دارد.

جمع بندی

شکایت از طلافروش متخلف نه تنها از نظر قانونی امکان پذیر است، بلکه یکی از حقوق صریح خریداران محسوب می شود. کافی است بدانید از چه مسیر و با چه مدارکی اقدام کنید. قانون نظام صنفی، قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان و قانون مجازات اسلامی، هر سه از حقوق خریدار در برابر تقلب یا کم فروشی حمایت می کنند. اگرچه فرآیند رسیدگی ممکن است زمان بر باشد، اما در نهایت، پیگیری درست و مستند منجر به احقاق حق خواهد شد. در تمام مراحل، مشورت با وکلای مجرب می تواند تفاوت قابل توجهی در نتیجه ایجاد کند.